مراسم سیزده بدرهای دوران کودکی

هر سال روز سیزده  فروردین ماه مردم تقی آباد برای دل سپردن به طبیعت و سیزده بدر مثل بقیّه روستاهای همجوار راهی تپه های سرسبز "شاه قاسم" می شدند ، روز سیزده نوروز بقدری این تپه ها شلوغ می شد که جای سوزن انداز نبود ، اغلب وسیله رفت و آمد آنان الاغ و اسب بود ، تعدادی هم با موتورسیکلت به آنجا می آمدند ، بندرت هم از ماشین استفاده می کردند ، خوراک اغلب نیمرو بود که در اصطلاح محلی به آن تخم مرغی می گفتند و آن را آماده از منازلشان می آوردند و تعدادی زیادی از خانواده ها دیگ و پایه برپا می کردند و در همانجا غذای مفصّلی  می پختند .

در روز سیزده بدر نوازندگان محلی در حالیکه دهل و سرنا می نواختند به میان مردم می رفتند و از آنان هدیه یا عیدی می گرفتند ، مشهور ترین آنان مرحوم "استانورک"  بود ، مردم به این نوع موسیقی ساز، دهل می گفتند .

 این محل که در جوار روستای لنگر واقع شده است و مقبره  معین الّدین علی بن نصیر هارون بن ابوالقاسم حسینی قاسمی معروف به قاسم انوار از مشایخ اهل تصوّف واز شاعران پارسی گوی نیمه دوّم قرن هشتم و نیمه اوّل قرن نهم هجری بود و خاندانش از سادات حسینی تبریز و او خود از پیروان خاندان شیخ صفی الدین اردبیلی بشمار می رفت ودر مشرب تصوّف مقامات بلند داشته چنان که همزمانان وی از او با احترام بسیار نام برده اند .

وی دراواسط قرن هشتم و بنابراشاره بعضی ازنویسندگان درسال 757درسراب تبریز به دنیا آمده است

قاسم انوار از عنفوان جوانی در پی تحصیل علم وادب به تبریز رفته وگویا در حلقه مریدان شیخ صدرالّدین موسی  فرزند و جانشین شیخ صفی الّدین اردبیلی در آمده است .سیّد بعد از آن که مدّتی در آذربایجان از پیشگاه بزرگان طریقه صفوّیه کسب فیض نموده است ، در جوانی به گیلان رفته ویا از آذربایجان بدانجا که محل استقرار جانشینان شیخ زاهد گیلانی بود رفت و آمد می کرد وقاعدتاً در همین سفرها واقامت ها است که زبان گیلکی آموخته و آن را در قسمتی از اشعار خود به کار برده است ، او در دوران جوانی از آذربایجان به خراسان سفر کرده  و سپس در هرات ساکن بوده و در آن دیار شهرت بسیار داشته تا اینکه در سال 830 واقعه کاردخوردن شاهرخ به دست احمد لُر پیش آمده و در این میان سید را متهم کردند که با احمد لُر رابطه داشته و او را بدین تهمت از هرات بیرون راندند .

شاه قاسم هنگام وفاتش هشتاد ساله بوده است و او در باغی در خرجرد جام که لنگر (خانقاه) او در آن قرار داشته است  وآخرین اقامتگاه او بوده ، دفن شده است .  

بنای مقبره قاسم انوار با آجر وگچ بنا گردیده و در داخل وخارج آن کتیبه کاشی یا سنگ نوشته ندارد.

عرض بنا بیست متر و شصت سانتی متر و طول آن بیست و چهار متر وهشتاد سانتی متر وارتفاعش از کف باغ دوازده متر و هشتاد سانتی متر است

پوشش سقف بنا مانند عرقچینی است که بر سر ساختمان گذارده باشند لذا گنبد بلند و مرتفع ندارد ویا اگر داشته به مرور زمان از بین رفته وفقط عرقچین آن باقی مانده است .

در داخل بقعه قبر شاه قاسم در قسمت خروجی نزدیک به ضلع شمال شرقی است و صورت قبر بزرگی با آجر و گچ نمایان است و قریب یک متر از زمین بقعه بلند تر است وقبر مذکور فاقد هیچ گونه لوح و سنگ نوشته قدیمی است ولیکن در منطقه جام تمام مردم قبر را از شاه قاسم انوار می دانند

در طرف راست ایوان حجره آجری است که قبری در وسط آن نمایان است وعقیده مردم لنگر برآن است که این قبر فرزند قاسم انوار است

در داخل بقعه چهار شاه نشین است که زوایای شاه نشین ها به حجرات اطراف مزار اتصال دارد و حجراتی هم در طبقه دوم بقعه است که به وسیله دو پلکان آجری به حجرات فوقانی بقعه و به پشت بام آنجا رفت و آمد می شود و یک راهروی تنگ درطبقه دوّم تمام حجرات فوقانی را به هم اتّصال میدهد .

در فاصله دویست متری غربی مزار شاه قاسم انوار آب انبار آجری بسیار بزرگی است که احتمالاً در عهد امیر علیشیر نوایی ساخته شده است . پهنای آن هجده متر و درازای آن بیست و چهار متر و گودی آن درحدود شش متر وارتفاع سقف آب انبار از کف زمین نه متر است وجمعا 432 متر مساحت زیربنای آب انبار است وتقریباً دوهزار متر مکعب گنجایش این آب انبار می باشد .

درشمال وجنوب آب انبار دو غرفه آجری ساخته شده که یکی از آن دو ،  پلکان آجری به داخل آب انبار است و در زمانی که آب انبار، آب داشته پله ها داخل آب بوده است ولی در حال حاضراثری از پلکان هم دیده نمی شود وغرفه دیگر که کوچک تر است قرینه غرفه پلکان و برای استحکام وپشت بند و تکیه گاه ضربی سقف بنا ساخته شده است وبیش از یک میلیون آجر بزرگ 25در25 سانتی متردربنای آب انبار به کار رفته است .

مردم در روز سیزده نوروز از آب آن برای شرب و پخت و پز استفاده می کردند و تا نزدیکی غروب درآنجا اتراق می نمودند و عصر قبل از بازگشت به روستا و منازل خود به "ابودردا" که بالای تپه ای بلند و مشرف بر جاده تربت جام ، مشهد واقع است و در نزدیکی خرجرد قدیم است می رفتند

توضیح بیشتر اینکه ابودردا، آرامگاهی گمنام وبی نام ونشانی است که بر فراز تپه های شهر قدیمی خرجردجام وروستاهای فعلی محمودآباد ولنگر قرار دارد ، متاسفانه گذشت زمان وحتی برخی دستبردها هیچ اثر وعلامت ونشانه ای که بتوان این آرامگاه را دقیقاً شناسایی کرد باقی نگذاشته است ودر فرهنگ عامه مردم نیز جز همین نام وارادت واخلاص فراوان و زیارت ونذر دهی وبرآورده شدن حاجات مشخصه دیگری نمی توان یافت وحتی معمرین منطقه نیز آگاهی دقیق ودرستی از چند و چون وهویّت دقیق آرامگاه ندارند واگر هم اظهاراتی بیان می کنند چندان مستند و علمی نبوده وگاه باخرافه وگزافه همراه است ، طول این قبر بسیار زیاد است وسطح قبر ازسنگهای شبیه ریگ پوشیده شده است.

کلیات قاسم انوار شامل بر تعدادی غزل، قطعه، رباعی و چند مثنوی‌است. مثنوی‌های او انیس‌العارفین و صدمقام نام دارد که در بیان اصطلاحات عرفان و تصوف سروده شده‌اند. وی در شعر بیشتر قاسم و قاسمی و گاهی قاسم انوار تخلص کرده‌است. آثار نثر او به فارسی ساده تحریر شده‌اند؛ مهم‌ترین این آثار رساله در بیان علم، و رسالة سؤال و جواب است. وی به زبان‌های فارسی، ترکی و گیلکی شعر سروده‌است